လာမယ့္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းေတြကို တတ္ေရာက္ဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ အႏုိင္ရ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာေၾကာင့္၊ အနာဂတ္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ အစိုးရနဲ႔ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္အၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ဆက္လုပ္ႏုိင္မယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက ေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္ အကဲစမ္းမႈေတြ ထပ္ႀကံဳရႏိုင္ေပမယ့္၊ ဒါေတြကို ႏွစ္ဖက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ေက်ာ္လႊားႏိုင္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း တုန္႔ျပန္ၾကပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လႊတ္ေတာ္၀င္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ လိုက္တာေၾကာင့္ တင္းမာေနတဲ့ အေျခအေနတခု ေျပလည္သြားၿပီး၊ အာဏာပိုင္ နဲ႔ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ အၾကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ေတြ ပိုလုပ္လာႏိုင္မယ္လို႔ ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပမွာပါ ယူဆမႈေတြရိွပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ က်မ္းသစၥာဆိုရမယ့္ စာပိုဒ္မွာ ဖဲြ႔စည္းပံုကို ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ ပါ့မယ္ဆိုတဲ့ စကားရပ္ အစား၊ ေလးစား လိုက္နာပါ့မယ္လို႔ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ဖက္က ျပင္ဆင္ဖို႔လိုလားခဲ့တာပါ။ ဒီအတြက္လည္း လႊတ္ေတာ္ မတက္ပဲ ရက္အတန္ၾကာ အေျခအေနေတြ ေရွ႕မတိုး ေနာက္မဆုတ္ ျဖစ္ေနရာကေန၊ အခုေတာ့ တစံုတရာ ေျပလည္သြားၿပီလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ အခုလို ႏွစ္ဖက္အၾကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ အေျခအေနေတြ ဆက္ၿပီး ရိွေနလိမ့္မယ္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေန နဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ေၾကာင္း အေမရိကန္ နုိင္ငံျခားေရးဌာန အေရွ႕အာရွေဒသဆိုင္ရာ ေျပာခြင့္ရသူ ဒါရယ္ ပါရာဒီဆို (Darragh Paradiso) က ေျပာပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေရြးေကာက္ခံ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေမလ ၂ ရက္ေန႕ လႊတ္ေတာ္ကို တတ္မယ္လို႔ နားလည္ထားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီ အနာဂတ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ နဲ႔ အစိုးရအၾကား ဆက္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။”
အခုလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဒါဟာ အေလွ်ာ့ေပးလိုက္တာပဲဆိုၿပီး ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူ အခ်ိဳ႕ရဲ႕ မေက်မနပ္ ေ၀ဖန္မႈ ေတြလည္းရိွပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကိုယ္တိုင္ကလည္း ဒါဟာ အေလွ်ာ့ ေပးတယ္လို႔ ယူဆရင္ ယူဆလို႔ရတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအရ တင္းမာမႈမ်ိဳး မရိွေစခ်င္ တာေၾကာင့္လည္း မေန႔က သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ကိုယ္တိုင္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“က်မတို႔ အေနနဲ႔ကေတာ့ တင္းမာၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ ျဖစ္ေအာင္ မလုပ္ေစခ်င္လို႔ ဒီေနရာမွာ လိုက္ေလ်ာမယ္ ဆိုၿပီး ဆံုးျဖတ္လိုက္တာပါ။ အဲဒီေတာ့ တခ်ိဳ႔က က်ေတာ့ အေလွ်ာ့ေပးတယ္ လို႔ မျမင္ဘူး လားဆိုေတာ့ အေလွ်ာ့ေပးတယ္ လို႔ ျမင္ခ်င္လည္း ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။”
အဖဲြ႔ခ်ဳပ္က လႊတ္ေတာ္တက္ဖို႔ အခုလို ဆံုးျဖတ္တဲ့ေနမွာပဲ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သံုးရက္ၾကာခရီးေရာက္ေနတဲ့ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းဟာ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ထဲ မေန႔က မိန္႔ခြန္းေျပာပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲ ေတြ လုပ္ရာမွာ မုခ် အကဲစမ္းခ်က္ေတြ ႀကံဳရႏိုင္တယ္လို႔ မစၥတာဘန္က သတိေပးေျပာသြားပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕  အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး ဒီမိုကေရစီေရး နဲ႔ ဖံြၿဖိဳးေရးေတြမွာ စိန္ေခၚ အကဲစမ္းခ်က္ေတြ ႀကံဳရႏုိင္ပါတယ္။ အခု အေျပာင္းအလဲဟာ ႏုနယ္ၿပီး၊ မေသခ်ာ မေရရာ ရိွေနဆဲပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း အေျခအေနေတြ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္သြားဖို႔ အခြင့္အလမ္း ကလည္း မရိွသေလာက္ပါပဲ။”
အခုလို အေျပာင္းအလဲေတြကို အားေပးတဲ့ အေန နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ျမန္မာ အေပၚ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို ရုပ္သိမ္းဖို႔၊ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးဖို႔ကိုလည္း မစၥတာဘန္က တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေန နဲ႔ကေတာ့ အခုလို အေျပာင္းအလဲ ေတြကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ေရာ အေျပာင္းအလဲပိုျဖစ္ေအာင္ တြန္းအားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ပါ အေရးယူမႈ ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့သလို၊ ပစ္မွတ္ထား အေရးယူမႈ အခ်ိဳ႕ ဆက္ထားဦးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ႏို္င္ငံျခားေရးဌာနက ေျပာပါတယ္။
“ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ ေငြေၾကး ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ သစ္ေတြ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈ ေတြကို ေလွ်ာ့ေပးလာတာဟာ၊ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္လာဖို႔ တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မႈေတြထဲက အစိတ္အပိုင္းတရပ္ျဖစ္ပါတယ္။”
အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန အေရွ႕အာရွဆိုင္ရာ ေျပာခြင့္ရသူျဖစ္ပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္ထဲ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ဆံုးျဖတ္လိုက္တာေၾကာင့္ အေျခအေနေတြ ပိုၿပီး ေပ်ာ့ေျပာင္းလာတယ္လို႔ ျပည္တြင္း ႏို္င္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ျမင္ၾကပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ ကိုုယ္စားလွယ္တဦးလည္းျဖစ္တဲ့ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္၀င္ ဦး၀င္းထိန္က လည္း အခုလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာ ၀မ္းသာမိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“အေလွ်ာ့ေပးတယ္ လို႔ ယူဆခ်င္လည္း ယူဆ ႏိုင္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ အေလွ်ာ့ေပးပါတယ္။ ဘာကို အေလွ်ာ့ေပးသလဲ ဆိုရင္ ျပည္သူလူထု ရဲ့ ဆႏၵကို အေလွ်ာ့ေပးတယ္။ ေနာက္ မဟာမိတ္ ပါတီေတြ ရဲ့ ဆႏၵကို အေလွ်ာ့ေပးတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ဝမ္းသာတယ္။ ႏို႔မို႔ရင္ ဒါၾကီးက လိပ္ခဲတည္းလဲ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ထိုင္ရမလို ထရမလို ဟုိသြားရမလို ဒီသြားရမလို အဲဒီလို ျဖစ္တာ။ အခုဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်သြားၿပီ။ ရင္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ ေပ့ါသြားတာ။”
လႊတ္ေတာ္၀င္ဖို႔ အခက္အခဲႀကံဳေနတဲ့အတြက္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ကို မဲထည့္ခဲ့တဲ့ မဲဆႏၵရွင္အခ်ိဳ႕ သူတို႔ မဲေတြ အလကား ျဖစ္သြားမွာကိုလည္း စိုးရိမ္ပူပင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ လူထုအတြက္ ပိုၿပီး လုပ္ေပးႏုိင္မယ္လို႔ သူတို႕က ယူဆၾကပါတယ္။
“ဒီ အေမစု လႊတ္ေတာ္ ထဲ ဝင္သြားတယ္ ဆိုလိုရိွရင္ အေျပာင္းအလဲေတြ အမ်ားၾကီး ျဖစ္လာ ႏိုင္မယ္ လို႔လည္း ထင္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မို႔လို႔လည္း သေဘာက်တာ။”
“ျပည္သူေတြ အတြက္ အမ်ားၾကီး အေထာက္အကူ ျဖစ္သြားမယ္ လို႔ေတာ့ ထင္တာေပါ့။ အရင္ အစိုးရ နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ မိုး နဲ႔ ေျမ ဘဲ။ နိမ့္က်တဲ့ ဘဝေတြကို လည္း သိပ္ၾကည့္တယ္ေပ့ါ။”
ႏို္င္ငံေရး အၾကပ္အတည္း ျဖစ္လာမွာစိုးလို႔ ေရွာင္လဲြလိုက္တယ္ဆိုတဲ့ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ အခု လာမယ့္ ေမလ ၂ ရက္ေန႔ လႊတ္ေတာ္စည္းေ၀းပဲြကို စတင္ တက္ေရာက္ၿပီး၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ မူလ စာသားအတိုင္း က်မ္းသစၥာဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မူလစာသားကို ျပင္ဆင္ခ်က္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းရာ မွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲ အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ အာဏာရ ႀကံခိုင္ေရးပါတီက လက္မခံတာေၾကာင့္ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဖဲြ႔စည္းပံုပါ အခ်က္အလက္ အခ်ိဳ႕ကို ျပင္ဆင္လိုတဲ့ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ေတာ့၊ ဒီလို ဖဲြ႔စည္းပံု ျပင္ေရးကိစၥရပ္ ေတြမွာ လႊတ္ေတာ္ထဲ မဲအမ်ားစုရိွေနတဲ့ အာဏာရ ႀကံခိုင္ေရးပါတီနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရ မယ့္ အေနအထားေတာ့ ျမင္ေနရပါတယ္။