၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာမွာသတိမူစရာ

ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလကုန္က ျမန္မာနိုင္ငံကို ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွူး မစၥတာဘန္ကီမြန္း ေရာက္ ရွိစဥ္မွာ လာမယ့္ ၂၀၁၄ ကစၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံလူဦးေရကို ကမၻာ့စံႏွုန္းနဲ႔အညီကြင္းဆင္းေကာက္ယူသြားမယ္လို႔ လူဝင္မွု ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာၿပီး ကတိျပဳစာခ်ဳပ္မွာလက္မွတ္ ေရးထိုး ခဲ့ပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွူး မစၥတာဘန္ကီမြန္းႏွင့္ ဒု သမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း (Photo: William A. Ryan/UNFPA)

UNFPA လို႔ေခၚတဲ့ UN  Fund for Population Activities အဖြဲ႕ရဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္  Mohamed Abdel- Ahad  ကလည္း ျမန္မာနိုင္ငံလူဦးေရ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူဖို႔  လူတေယာက္ရဲ့အေၾကာင္းကို ကဃနဏ သိနိုင္ဖို႔   သင္တန္းေတြခ်ေပးသြားမယ္လို႔လဲေျပာပါတယ္။

www.gov.ai ကအဆိုအရ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယင္ လူတဦးအတြက္ ဘာေတြသိဘို႔လိုတယ္ဆိုတာ အရင္ဆုံးျဖတ္ၿပီး တျပည္လုံးကို Enumeration (ED) ေခၚ အကြက္ခ်စနစ္ခ်ၿပီး သင္တန္းေပး တာဝန္ေပး ေကာက္ယူရတယ္ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံနဲ႔ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ နိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ေတာ့ မယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေတြဖက္က ဘယ္လိုနားလည္ေအာင္ရွင္းျပရမလဲ။ နားလည္ေအာင္ရွင္းမျပဘူးဆိုရင္ ေက်းလက္ေဒသခံေတြက အရင္က ေတြ႕ၾကဳံခဲ့ဖူးတဲ့ အရိပ္ဆိုးေတြက အခုထိ လႊမ္းမိုးေနဆဲဆိုေတာ့ စာရင္း အစစ္အမွန္ကိုရရွိဖို႔ လြယ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာအာဏာပိုင္ကိုမေျပာနဲ႔ ကိုယ့္ေဒသတြင္းလွုပ္ရွားေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႕ကိုေတာင္ စာရင္းအမွန္မေျပာျပရဲၾကတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။

အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လူဦးေရအားေမးျမန္းရင္ တပ္သားစစ္စုေဆာင္းေတာ့မယ္၊ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္းကိုင္ငန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စုံစမ္းေမးျမန္းရင္ အခြန္ေတြေကာက္ခံေတာ့မယ္ စတဲ့ မေကာင္းတဲ့ အနိဌာ႐ုံ စြဲကပ္ေနတဲ့အတြက္ အေျခခံအဆင့္နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္ ကြင္းဆင္းေဟာေျပာဖို႔ လိုပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ စာရင္းအစစ္မွန္ကိုသိခ်င္တယ္ဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္ေတြ သိထားသင့္တာက - သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္တာဟာ လူထုကို ဒုကၡမေရာက္ေစရပါဘူး။ စစ္သားေကာက္ဖို႔၊ အခြန္ေကာက္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး ဆိုတာ နားလည္ေအာင္ အရင္ဆုံး ေျပာျပသင့္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

အစိုးရဖက္ကေန သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ အနည္းဆုံး အထူး လိုအပ္ တဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ -
(၁) ျမန္မာနိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိသလဲ
(၂) လူတေယာက္ဟာ သူ႔ရဲ့လူမ်ိဳးဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဘာလူမ်ိဳးကိုထည့္ေစခ်င္သလဲ။
(၃) Surname  မ်ိဳးရိုးနာမည္ကိုပါထဲ့သုံးသင့္သလား။
(၄) တိုင္းရင္းသားတြရဲ့နာမည္ေရွ႕မွာ ဦး၊ ေဒၚ၊ ေမာင္၊ မ ထပ္ထည့္သင့္သလား။
(၅) တိုင္းရင္းသားနာမည္ေတြကို အဂၤလိပ္လိုေရးရင္ ျမန္မာလိုအသံထြက္နဲ႔ ေရးသင့္သလားဆိုတဲ့ အဓိက အခ်က္ ၅ ခ်က္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

(၁) ျမန္မာနိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ - ဒါအေရးႀကီးဆုံးဘဲ။ ျမန္မာစစ္ေခါင္း ေဆာင္ပိုင္း ကေတာ့ ျမန္မာမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး ၁၃၅ မ်ိဳးရွိတယ္လို႔ ကမၻာကို ေအာ္ျပေနတာေတြ႕ရတယ္။ သူတို႔အတြက္ က တိုင္းရင္းသားမ်ားေလေလ ေနရာျမဲေလေလဘဲမဟုတ္လား။ စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားေပးလို႔သာ ျပည္ ေထာင္စုႀကီး တည္ျမဲေနတာ။ သို႔မဟုတ္ရင္ တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးရွိတယ္ဆိုေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ၁၃၅ နိုင္ငံအျဖစ္ အစိပ္စိပ္အမႊာမႊာျဖစ္သြားကုန္မွာ” ဆိုတဲ့စကား ႏွုတ္ကေန မခ်ေတာ့ပါဘူး။ အမွန္ကေတာ့ စစ္ေခါင္း ေဆာင္ေတြဟာ တိုင္းရင္းသားေတြမမ်ား မ်ားေအာင္ ခြဲထားလိုက္တာ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အနီး စပ္ဆုံး သၽွမ္းကိုဘဲ ခဏ ၾကည့္ရေအာင္၊ သၽွမ္း Collective Name  (စုေပါင္းျခဳံယူတဲ့နာမည္) ကိုလူမ်ိဳးတမ်ိဳးအျဖစ္ထားတဲ့အျပင္ သူ႔ေအာက္မွာ-
- ယြန္းသၽွမ္း
- ခမ္းတီးသၽွမ္း
- ခြန္ (ဂုံသၽွမ္း)
- လိ (တိုင္းလိ)
- သၽွမ္းကေလး(တိုင္းလ်န္ထဲမွ နာမည္တခု)
- သၽွမ္းႀကီး
- တိုင္းလြယ္
- တိုင္းလ်န္
- တိုင္းေလ(တိုင္းေန)
- ေမာရွမ္း ဆိုၿပီးေတာ့  ခြဲထားတယ္။

လူမ်ိဳး တမ်ိဳးတည္းကို နာမည္အမ်ားႀကီးခြဲထားတာေၾကာင့္  ျပစ္တငေဝဖန္ေနတာသၽွမ္းတခုတည္းမဟုတ္ပါဘူး။ တျခား ေသာ တိုင္းရင္းသားေတြလဲပါပါတယ္။ ကခ်င္ဆိုရင္လဲ ၁၂ မ်ိဳးရွိတယ္လို႔ ေျပာလိုေျပာ၊ ခ်င္း ဆိုရင္လဲ ၅၃ မ်ိဳးေတာင္ရွိတယ္လို႔ေျပာလိုေျပာနဲ႔ ဘယ္တိုင္းရင္းသားမွ  ဒီအေပၚေက်နပ္မွုမရွိ ပါဘူး။ ျမန္မာအစိုးရ အဆက္ဆက္က ၿဗိတိသၽွက ျမန္မာကို Divide and Rule  ခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္တယ္၊ ဒီအခ်ိန္အထိ အရိပ္အေငြ႕ က်န္ေနတုန္းဘဲလို႔ အပစ္ဖို႔ေလ့ရွိပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြကိုယ္တိုင္ Divide and Rule  စစ္စစ္ နဲ႔  အုပ္ခ်ဳပ္က်င့္သုံးေနတာပါပဲ။

ေနာက္တခု (၂) လူတေယာက္ဟာ  အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္မွာပါရွိတဲ့ လူမ်ိဳးဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဘာလူမ်ိဳးကို ထဲ့ေစ ခ်င္ သလဲ။ ဗမာႀကီးစိုးမွုဝါဒမက်င့္သုံးဘဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ထည့္ေပးသင့္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဘယ္လိုၿပ ႆနာေတြ ျဖစ္တတ္သလဲ ဆိုရင္ - ကခ်င္ျပည္နယ္ သၽွမ္းေရးရာဝန္ႀကီး ေဒၚနန္းခင္ျပဳံးရည္က ေကာ့လီ သတင္းမီဒီယာရဲ့ အင္တာဗ်ဴး ကိုေျဖၾကားရာမွာ -“ သၽွမ္းဗမာကေန ဗမာျဖစ္သြားရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက လက္ရွိ ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပားက (စလုပ္တုန္းက) ေဖာင္ျဖည့္တဲ့အခါမွာ သၽွမ္းဗမာ အတြက္ အကြက္မရွိဘူး ေလ။ သၽွမ္းဆိုရင္ သၽွမ္း၊ ဗမာဆိုရင္ ဗမာ။ ပုံစံ(၁၀)  သန္းေခါင္စာရင္းမွာ သၽွမ္းဗမာ လို႔ ေရးထားေပမယ့္ မွတ္ပုံမွာက်ေတာ့ သၽွမ္းဗမာ အကြက္ မရွိလို႔ ေရွ႕က သၽွမ္းျပဳတ္ၿပီး ဗမာ ျဖစ္ သြားတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ သၽွမ္းလူဦးေရ စာရင္းက နည္းသြားတာေပါ့။ အန္တီတို႔မွာ ညီအစ္မ ႏွစ္ေယာက္ရွိတယ္။ အေဖလည္းသၽွမ္း အေမလည္း သၽွမ္းစစ္စစ္ပဲ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အန္တီ သၽွမ္းတိုင္းရင္းသား ေရးရာ ကိုယ္စားလွယ္ ေနရာကဝင္ၿပိဳင္ေတာ့ အန္တီ့ညီမအရင္းက အန္တီ့အတြက္ မဲထည့္ခြင့္မရွိဘူး။ သူ႔မွတ္ပုံတင္ထဲမွာက ဗမာ ျဖစ္ေနလို႔” လို႔ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံက သန္းေခါင္စာရင္းစာရြက္

ကခ်င္ျပည္နယ္မွာအမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ တိုင္းလ်န္ေတြကို မွတ္ပုံတင္မွာ သၽွမ္း၊ဗမာလို႔ ေရးထားတာကိုး။ ဒါျပင္ အဲဒီတိုင္းလ်န္လူမ်ိဳးကိုဘဲ သၽွမ္းနီ၊ သၽွမ္းကေလး၊ သၽွမ္း -ဗမာ ၊ ဗမာဆန္ေသာသၽွမ္းစသျဖင့္ ေခၚခ်င္သလို ေခၚေနၾကပါတယ္။

ေနာက္တခုက (၃) Surname အမ်ိဳး(မ်ိဳးရိုး) နာမည္ကိုပါထဲ့သုံးသင့္သလား။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံမွာ နာမည္တူ တဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီး ။ ဥပမာ တင္ဦးဆိုတာေတာင္မွ မ်က္မွန္တင္ဦးလား၊ S2 တင္ဦးလား၊ NLD တင္ဦးလား ဆိုၿပီး နာမည္တပ္ရတာေတြရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ေခတ္မီတိုးတက္ လူဦးေရမ်ားျပားလာသည္ႏွင့္အမၽွ နာမည္တူေတြလဲ အမ်ားႀကီးရွိလာမွာဘဲ။ ဒီေတာ့ ကခ်င္၊ ခ်င္းတို႔လို တ႐ုတ္တို႔လို  မ်ိဳးရိုးနာမည္ပါ ထည့္ေပး သင့္သလား ဆိုတာ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္ေပးသင့္တယ္။

(၄) တိုင္းရင္းသားတြရဲ့နာမည္ေရွ႕မွာ ဦး၊ ေဒၚ၊ ေမာင္၊ မ ထပ္ထည့္သင့္သလား ။ ဥပမာ မစၥတာအိုဘားမား ကို ဦးမစၥတာအိုဘာမား လို႔မွမေခၚၾကတာ။ အဲဒီလိုဘဲ စိုင္းဆိုတာက သၽွမ္းအမ်ိဳးသားကိုကိုယ္စားျပဳေနၿပီးၿပီဘဲ မဟုတ္လား။ ဦး ၊ ေမာင္ ထည့္သင့္ေနေသးလား။ ဒါေၾကာင့္ စိုင္းခမ္း ဆိုရင္ ဦးစိုင္းခမ္း မျဖစ္သင့္ေတာ့ဘူးထင္ တယ္။ ဒါေတြစဥ္းစားေပးဖို႔လိုတယ္။

(၅)တိုင္းရင္းသားနာမည္ကို ျမန္မာလို အသံထြက္နဲ႔ ေရးသင့္သလား။ ဗမာလူမ်ိဳးဟာ လူဦးေရအမ်ားဆုံးျဖစ္ ေနေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြကို အေလးမထားဘူး။ ဂ႐ုမစိုက္ဘူး။ တိုင္းရင္းသားနာမည္ဆိုရင္သူတို႔ အသံ ထြက္နိုင္သလိုေရးမယ္။ ဥပမာ နန္းခမ္း ဆိုရင္ နန္းမွာ ငသတ္အသံပါရမယ္။ ဗမာလၽွာက ဒီအသံမထြက္နိုင္ဘူး။ ခမ္း ဆိုရင္ ပါးစပ္ပိတ္ရမယ္။ ဗမာအသံက ပါးစပ္မပိတ္ေပးဘူး။ သၽွမ္းအသံထြက္နဲ႔ အဂၤလိပ္လိုေရးရင္ Nang Kham ျဖစ္ရမယ္။ ဗမာက အသံမထြက္နိုင္ေတာ့  Nan Khan ျဖစ္သြားတယ္။ ဒီဟာေလးေတြကအစ  အေလးမထားေပးရင္ မဟာဗမာ လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ ျဖစ္ခ်င္ေနတာလို႔ အထင္ခံရေတာ့မွာေပါ့။

ဒီကိစၥေလးေတြဟာ ဗမာလူမ်ိဳးေတြအတြက္ အေသးအဖြဲပါ လို႔ ျမင္ၾကေပမယ့္ ဒါေလးေတာင္မွ မၾကည့္ေပး မျမင္ေပးရင္ စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စုဆိုတာ စကားထဲမွာဘဲ ရွိေတာ့မွာေပါ့။ ဘယ္လိုမွ လက္ေတြ႕တည္ေဆာက္ နိုင္မွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ေခတ္အဆက္ဆက္တိုင္းရင္းသားေတြ ေတာင္းဆိုေနၾကတဲ့ စစ္မွန္၍ ေရရွည္တည္ တံ့ ေသာျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္နိုင္ဖို႔။ ကမၻာ့အျမင္မွာ လူမ်ိဳးႀကီးကေန လူမ်ိဳးငယ္ေလးေတြကို အနိုင္က်င့္   ဝါးမ်ိဳေနတယ္ဆိုတဲ့အျဖစ္ မျမင္ၾကရေအာင္ ကမၻာ့ အဆင့္မွီ သန္းေခါင္စာရင္း မေကာက္ယူခင္မွာ၊ သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္တဲ့သင္တန္းမေပးခင္မွာ တိုင္းရင္း သားေတြရဲ့ ဒီလိုအပ္ခ်က္ ေတာင္းဆိုခ်က္နဲ႔  ဒီေမးခြန္းေလးေတြကို အေလးထားၿပီးစဥ္းစားေပး၊ ထဲ့တြက္ေပး သင့္ေၾကာင္းပါ။

အယ္ဒီတာ
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္

Posted in: ျမန္မာ