ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိအေနအထားအရ လွ်ပ္စစ္က႑၊ မိုဘုိင္းဖုန္း ဆက္သြယ္ေရး က႑ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ရရွိေရး က႑တို႔အား အျမန္ဆံုးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေအာက္စဖို႔တကၠသိုလ္မွ စီးပြားေရးပညာရွင္ Paul Collier က ေျပာၾကား ~ The Spirit Fruit

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လက္ရွိအခ်ိန္၌ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးအစရွိသည့္ က႑မ်ား၌ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေနသည့္အခ်ိန္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယင္းကဲ့သို႔ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနခ်ိန္တြင္ အျမန္ဆံုးထိေရာက္ ႏုိင္ရန္အတြက္ ျပည္သူလူထုအက်ဳိးရွိမည့္ လွ်ပ္စစ္က႑၊ မိုဘုိင္းဖုန္း ဆက္သြယ္ေရးက႑ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ရရွိေရး က႑တို႔အား ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္တိုတိုအတြင္း ထိေရာက္မႈရွိႏုိင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေမလ ၂၅ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာအင္ဖိုတက္၌ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ ေအာက္စဖို႔ တကၠသိုလ္မွ စီးပြားေရးပညာရွင္ Paul Collier က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“အဓိကအားျဖင့္ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို လုပ္တဲ့အခါမွာ ရလဒ္ေကာင္းျမန္ျမန္ရရွိဖို႔ ျပည္သူ ကို အက်ဳိးရွိမယ့္ လုပ္ငန္းေတြကို ခပ္ျမန္ျမန္လုပ္ႏုိင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မိုဘိုင္းဖုန္းဆက္သြယ္ ေရးက႑၊ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားကို စီမံခန္႔ ခြဲၿပီး ျဖန္႔ေ၀ေပးႏုိင္မႈအေနအထား နဲ႔ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးႏိုင္မယ့္ အေနအထားေတြ က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အရွိန္အဟုန္ နဲ႔ တြန္းအားေပးေစပါတယ္။ ဥပမာ- အာဖရိက ကင္ညာႏုိင္ငံဆိုရင္ မိုဘိုင္းဖုန္းနဲ႔ ေငြေပးေငြယူ လုပ္ငန္းေတြ၊ ဘဏ္နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ ေဆာင္ရြက္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ မိုဘိုင္းဖုန္းကေနတစ္ဆင့္ လုပ္သြားတာမ်ဳိးေတြက ၅၀ ရာ ခိုင္ႏႈန္းေလာက္အထိ ရွိတယ္။ အဲဒီ လိုလုပ္ႏုိင္ေအာင္လည္း သံုးႏွစ္အတြင္းမွာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒီလိုလုပ္ႏုိင္တ့ဲအတြက္ လူ မႈဖူလံုေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ကင္ညာ ႏုိင္ငံက ေတာ္ေတာ္ေလး တိုးတက္ သြားတာေတြ႕ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခု က လွ်ပ္စစ္က႑ပါ။ အာဖရိကႏုိင္ငံ ေတြထဲက တစ္ႏုိင္ငံပဲ လွ်ပ္စစ္ျဖန္႔ေ၀မႈကို သူတို႔ဆီမွာရွိတဲ့ GE ကုမၸဏီ တစ္ခုကေန ျဖန္႔ေ၀ေပးတယ္။ တစ္ယူနစ္ရဲ႕က်သင့္ေငြကို ေလးဆင့္နဲ႔ မူလ Gas တန္ဖိုးကိုေပါင္းၿပီးေတာ့ ျဖန္႔ေ၀ေပးပါတယ္။ ဒီလိုအစီအစဥ္ မ်ဳိးေတြကို အျခားဆင္းရဲတဲ့ႏုိင္ငံေတြ ထဲမွာလည္း လုပ္လုိ႔ရပါတယ္”ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္ Paul Collier က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အာဖရိကႏုိင္ငံ ေတြထဲက တစ္ႏုိင္ငံပဲ လွ်ပ္စစ္ျဖန္႔ေ၀မႈကို သူတို႔ဆီမွာရွိတဲ့ GE ကုမၸဏီ တစ္ခုကေန ျဖန္႔ေ၀ေပးတယ္။ တစ္ယူနစ္ရဲ႕က်သင့္ေငြကို ေလးဆင့္နဲ႔ မူလ Gas တန္ဖိုးကိုေပါင္းၿပီးေတာ့ ျဖန္႔ေ၀ေပးပါတယ္။ ဒီလိုအစီအစဥ္ မ်ဳိးေတြကို အျခားဆင္းရဲတဲ့ႏုိင္ငံေတြ ထဲမွာလည္း လုပ္လုိ႔ရပါတယ္

အလားတူ အလုပ္အကိုင္ရရွိေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ၎ကရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အဓိကအားျဖင့္ ေက်းလက္ေဒသရွိ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္ေရး ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိေရးတို႔အား ဦးစားေပး၍ ေထာက္ျပေျပာဆိုသြားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

“Paul Collier ေျပာတဲ့အထဲမွာ အလုပ္အကိုင္ရရွိေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ လိုအပ္ေနတဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြကို ျဖည့္ဆည္းျခင္းအားျဖင့္ အလုပ္အကိုင္ကို ခ်က္ခ်င္းေဖာ္ေဆာင္လို႔ ရတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒီလိုဆို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈရဲ႕ ရလဒ္ကို ခ်က္ခ်င္း သိႏုိင္တယ္။ ေအာင္ျမင္မႈရွိတယ္ ဆိုတာကိုလည္း ျပသလို႔ရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြ အျဖဴအမဲ ကြဲလြဲမႈေတြျဖစ္ေနရင္ ပဋိပကၡ အသြင္ေဆာင္တာေတြကို ေရွာင္ၾကဖို႔နဲ႔ လူတုိင္းသူ႔ေနရာသူ ပါ၀င္ႏိုင္ၾကဖို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ေျပာသြားပါတယ္”ဟု CESD (The Center For Social and Economic) အဖြဲ႕၏အႀကီးတန္း သုေတသီတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးတင္ေမာင္သန္းမွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အလားတူ Duke University မွ စီးပြားေရးပညာရွင္ Robert Conrad ကလည္း အခြန္စနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး သဘာ၀အရင္းအျမစ္မွ ရသည့္၀င္ေငြမ်ားအား စနစ္တ က်စီမံခန္႔ခြဲရန္ လိုအပ္ၿပီး ရရွိလာသည့္ အခြန္မ်ားအေပၚတြင္လည္း မည္သည့္က႑မ်ားတြင္ ျပန္လည္ အသံုးခ်သည္ ဆိုသည္ကို သိရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ အခြန္စနစ္ႏွင့္ စာရင္းအင္းမ်ားကို လည္းစနစ္တက် ျပဳစုၿပီး check and balance system ရွိရန္လည္း လိုအပ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ေျပာၾကားသြားခဲဲ့သည္။