မသိသူေက်ာ္သြား၊ သိသူေဖာ္စား

မသိသူေက်ာ္သြား၊ သိသူေဖာ္စား” ဆုိသလို က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ကာ တခ်ဳိ႕အခ်က္ေတြကို သတိထားမိၿပီး လိုက္လုပ္ပါက နည္းနည္းေလးလုပ္႐ံုနဲ႔ အမ်ားႀကီး အက်ဳိးရွိေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလြယ္ေလးနဲ႔ ေဖာ္စားလို႔ရမယ့္ နည္းတခ်ဳိ႕ကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

ေဒါက္အၿမဲစီးပါ

ေဒါက္အျမင့္ႀကီးကို ဆိုလိုျခင္း မဟုတ္ပါ။ တစ္လက္မေလာက္ျမင့္တဲ့ ေဒါက္အျပားႀကီးႀကီး ကို ေျပာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြ ခါး၊ ေျခေထာက္နဲ႔ ေျခဖဝါးေတြ နာရျခင္းရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းက ဖိနပ္ပါးစီးျခင္း ဒါမွမဟုတ္ ဖိနပ္လံုးဝမစီးျခင္းေၾကာင့္ပါပဲ။ လက္မဝက္ ဒါမွမဟုတ္ တစ္လက္မေလာက္ရွိတဲ့ ေဒါက္က ဒူးနဲ႔အရြတ္ေတြေပၚ ဖိအားသက္ေရာက္မႈ ေလ်ာ့နည္းေစကာ ေျခေထာက္ေျဖာင့္ေျဖာင့္နဲ႔ မတ္တပ္ရပ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပး ပါတယ္။ ဖိနပ္အပါးေတြက ေက်ာ႐ိုးမွာ ဖိအားျဖစ္ေစႏုိင္တာေၾကာင့္ ခါးနာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေလးလက္မ ငါးလက္မေလာက္ရွိတဲ့ ေဒါက္အခၽြန္ေတြကလည္း ေက်ာ႐ုိးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တာေၾကာင့္ အၿမဲမစီးသင့္ပါ။

SPF အမ်ားႀကီးပါတဲ့ ေနေရာင္ကာလိမ္းေဆး မသံုးပါနဲ႔

ေနေရာင္ကာလိမ္းေဆးဟာ ေနေရာင္ထဲထြက္မွ ေနပူတဲ့ ေႏြရာသီမွာမွ အသံုးျပဳရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေနေရာင္ထဲမွာပါတဲ့ UVA ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္က ဘယ္ရာသီမဆုိ ရွိေနတတ္ကာ တိမ္ေတြ၊ မွန္ေတြကိုေတာင္ ေဖာက္ထြင္းဝင္ေရာက္လာႏိုင္ပါတယ္။ UVA ကအသားအေရကို အိုမင္းရင့္ေရာ္ေစႏိုင္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနပူပူ၊ မိုးရြာရြာ အျပင္ ထြက္မယ္ဆိုရင္ SPF အနည္းဆံုး ၁၅ ဆပါတဲ့ ေန႔လိမ္းခရင္မ္ကို လိမ္းၿပီးမွ ထြက္သင့္ ပါတယ္။ ေနအပူရွိန္ျပင္းတဲ့ ေႏြရာသီမွာဆုိရင္ေတာ့ SPF 30 ဆေလာက္ ပါတာမ်ဳိး လိမ္းေပးသင့္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ SPF ဒီထက္မ်ားတာေတာ့ မသံုးပါနဲ႔။ SPF 50 ဆက ၃၀ ဆထက္ ၀.၅ ရာခုိင္ႏႈန္းသာ အပိုကာကြယ္မႈ ေပးႏိုင္တာပါ။ ဒါ့အျပင္ ပိုၿပီးေစးကပ္ကာ အဆီျပန္ တာေၾကာင့္ ေနပူထဲသြားရင္ ကပ္ေစးကပ္ေစးနဲ႔ သံုးလို႔အဆင္မေျပပါဘူး။ ဒါနဲ႔ပဲ မသံုးျဖစ္ကာ ေခ်ာင္ထိုးထားမိသြားမွာပါ။ ေနေရာင္ကာကြယ္ဖို႔ အေကာင္းဆံုးနည္းက ေနပူရွိန္ျပင္းတဲ့ နံနက္ ၁၀ နာရီနဲ႔ ညေန ၃ နာရီၾကား အျပင္မထြက္ဖို႔ပါပဲ။

သြားတုိက္တဲ့အခါ ေျခတစ္ေပါင္က်ဳိး ရပ္ပါ

သြားတုိက္တဲ့အခါ ေျခေထာက္တစ္ေခ်ာင္းတည္း ေထာက္ကာ ေျခတစ္ေပါင္က်ဳိးရပ္ၿပီး တုိက္ေပးျခင္းက ခါးကိုကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ ဝမ္းဗိုက္အတြင္းရွိ ႂကြက္သားေတြကို အက်ဳိး ရွိေစပါတယ္။ လူအမ်ားစုက အတြင္းပိုင္းႂကြက္သားေတြကို ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ေလ့ မရွိတာေၾကာင့္ သြားတုိက္တုန္းဒီလိုလုပ္ေပးျခင္းက အခ်ိန္တုိေပမယ့္ ထိေရာက္မႈ ရွိပါတယ္။ ညာဘက္နဲ႔ သြားတုိက္တဲ့အခါ ဘယ္ေျခေပၚရပ္ၿပီး တစ္မိနစ္ေလာက္ တိုက္ေပးကာ ေနာက္တစ္ေခါက္ဘက္ေျပာင္းၿပီး တုိက္ေပးလိုက္ပါ။

ဖိနပ္ဝယ္ရာမွာ ညေနပိုင္းမွ ဝယ္ပါ

ေျခဖဝါးေတြဟာ ညေနပိုင္းမွာ အႀကီးဆံုးျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ တစ္ေနကုန္ လမ္းေလွ်ာက္ထား၊ ထုိင္ထားရတဲ့အခါ ေသြးေတြက ကမာၻေျမဆြဲအားေၾကာင့္ ေအာက္ဘက္မွာ အိုင္လာကား ေျခဖဝါးေရာင္ၿပီး ႀကီးေနရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖိနပ္ဝယ္တဲ့အခါ ေျခဖဝါးအရြယ္အႀကီးဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ ညေနပိုင္းမွာသာ ဝယ္သင့္ပါတယ္။

႐ံုးပိတ္ရက္ေတြမွာ အိပ္ရာထ ေနာက္မက်ပါေစနဲ႔

ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္ျခင္း (Migraine) ကို အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ႐ံုးပိတ္ရက္ ေခါင္းကိုက္ျခင္း (Weekend Headche) လို႔ ေခၚတတ္ၾကပါတယ္။ ႐ံုးပိတ္ရက္ျဖစ္တဲ့ စေန၊ တနဂၤေႏြမွာ အျဖစ္မ်ားလို႔ပါ။

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႐ံုးပိတ္ရက္ေတြမွာ ေတာ္႐ံုနဲ႔အိပ္ရာကမထဘဲ အီေလးဆြဲကာ လွဲေနတတ္တာေၾကာင့္ပါ။ အိပ္ရာထခ်ိန္ ႐ုတ္တရက္ေျပာင္းလဲသြားျခင္းက ဟန္ခ်က္ ညီေအာင္ ထိန္းေပးတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြကို ထုတ္ေပးတဲ့ ဦးေႏွာက္ရွိ hypothalamus အပိုင္းကုိ အႀကီးအက်ယ္သြားေရာက္ ထိခိုက္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ေခါင္းကိုက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ပံုမွန္ရက္ေတြမွာ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ေနက်အခ်ိန္မွာ မေသာက္ဘဲ အိပ္ေနပါကလည္း ေကာဖီေသာက္ေနသူ ေကာ္ဖီျဖတ္ရာမွာ ျဖစ္ေပၚတတ္တဲ့ ေခါင္းကိုက္ မႈလည္း ျဖစ္လာႏို္င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိပ္ခ်ိန္ပံုမွန္ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ပင္ပန္းၿပီး အိပ္ခ်င္ ေနရင္ေတာင္ ထေနက်အခ်ိန္မွာ ထလာၿပီး ေန႔လယ္ေန႔ခင္းမွ တစ္ေရးတစ္ေမာ ျပန္ေမွးလိုက္ပါ။

အိမ္ျပန္ေရာက္တုိင္း လက္ေဆးပါ

အေအးမိဗိုင္းရပ္စ္ ပုိးေတြဟာ လက္ဖဝါးေတြမွာ မ်ားစြာကပ္ေနႏို္င္တာေၾကာင့္ လက္မေဆးဘဲ ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္တို႔ကို ပြတ္မိပါက ေရာဂါပိုးဝင္ေရာက္ၿပီး ေရာဂါ ရႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ားျပည္သူ အသံုးျပဳေနတဲ့ တယ္လီဖုန္းတို႔၊ ဘတ္စ္ကား လက္ကိုင္ကြင္းတို႔မွာ ေရာဂါပိုးေတြ ျပည့္ႏွက္ေနမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ လက္ကိုမၾကာခဏ ေဆးေၾကာသင့္ပါတယ္။ အျပင္ကေန ျပန္ေရာက္တုိင္း လက္ကိုဆပ္ျပာနဲ႔ စင္ၾကယ္စြာ ေဆးေၾကာေပးပါ။ လက္ေဆးေနစဥ္ “Happy Birthday” သီခ်င္းဆိုရင္း ေဆးပါက အခ်ိန္ကုန္လို႔ ကုန္သြားမွန္း မသိကာ လက္လည္း သန္႔ရွင္း သြားပါလိမ့္မယ္။

မ်က္စိယားယံပါကလည္း ေယာင္ၿပီးေတာ့ မ်က္စိကိုလက္နဲ႔ မပြတ္မိပါေစနဲ႔။ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြ ဝင္ေရာက္လာႏိုင္တာေၾကာင့္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေရာဂါပိုးေတြ ကင္းေဝးဖို႔ လက္ကိုဆပ္ျပာနဲ႔ ပံုမွန္ေဆးေၾကာသင့္ပါတယ္။

ကေလးလို အသက္႐ႈပါ

စိတ္ဖိစီးမႈေျပေပ်ာက္ဖို႔အတြက္ ႏွာေခါင္းနဲ႔တင္ မဟုတ္ဘဲ ဝမ္းဗိုက္နဲ႔ပါ အသက္႐ႈေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးျခင္းက အသက္ကို ခပ္တိမ္တိမ္သာ ၿပီးစလြယ္႐ႈမိေစပါတယ္။ ဒီလိုအသက္႐ႈရာမွာ ဝမ္းဗိုက္က ကန္႔လန္႔ျဖတ္ ႂကြက္သားေတြက ဒီအတို္င္းရွိေနၿပီး နံ႐ိုးကို ဝန္းရံထားတဲ့ ႂကြက္သားေတြကသာ အလုပ္လုပ္ရပါတယ္။ ဒီႂကြက္သားေတြက တျဖည္းျဖည္း မာသထက္မာလာတာေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတဲ့ ေန႔တစ္ေန႔အဆံုးမွာ ႂကြက္သားေတြ မာက်စ္ၿပီး ပခံုးေၾကာ နာက်င္ကာ ဇက္ေၾကာတက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလိုမျဖစ္ေအာင္ ပံုမွန္အသက္ျပင္းျပင္း ႐ႈေပးသင့္ပါတယ္။ ခ်က္ေအာက္ပိုင္း အတြင္းဘက္မွာ ေဘာလံုးတစ္လံုး ေဖာင္းလာတယ္လို႔ စိတ္ကူးၿပီး အသက္ျပင္းျပင္း ႐ႈသြင္းလုိက္ပါ။ ငါးစကၠန္႔၊ ေျခာက္စကၠန္႔ေလာက္ ခဏေအာင့္ထားကာ ႏွာေခါင္းကေန ျဖည္းျဖည္း႐ႈထုတ္လုိက္ပါ။ နာရီအနည္းငယ္ျခား တစ္ခါေလာက္ လုပ္ေပးကာ တစ္ခါလုပ္ပါက ႐ႈသြင္း႐ႈထုတ္ ဆယ္ႀကိမ္ကေန အႀကိမ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

ဒီလိုအသက္႐ႈနည္းက ငယ္စဥ္ကေလးဘဝကတည္းက ႐ႈတဲ့နည္းျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔အားလံုးက အသက္ေကာင္းစြာ႐ႈနည္းနဲ႔ ေမြးဖြားလာတာျဖစ္ေပမယ့္ ႀကီးလာတဲ့အခါ အသက္ေကာင္းေကာင္း႐ႈဖို႔ ေမ့ေလ်ာ့ေနတတ္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေၾကာ္ျငာဝင္ပါက ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ

ကိုရီးယားဇာတ္လမ္းတြဲေကာင္းေနတုန္း ေၾကာ္ျငာဝင္လာလို႔ စိတ္ပ်က္ေနတတ္ပါသလား။ စိတ္မပ်က္ပါနဲ႔။ ဒါဟာ သင့္က်န္းမာေရးအတြက္ အခြင့္ေကာင္းတစ္ရပ္လို႔ မွတ္ယူလိုက္ပါ။ ေၾကာ္ျငာဝင္လာပါက ဒီအတုိင္းထိုင္ၾကည့္မေနဘဲ ေလ့က်င့္ခန္းထလုပ္လုိက္ပါ။ ေၾကာ္ျငာ သီခ်င္းနဲ႔အလိုက္ ခုန္ေပါက္ကပါ။ မီးဖိုေခ်ာင္ထဲ ထလမ္းေလွ်ာက္ၿပီး ေရသြားေသာက္ပါ။ ဒီလိုလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ သင္ဟာ တစ္ေန႔ကို ၁၅ မိနစ္၊ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ျပဳျဖစ္မွာ မလြဲဧကန္ပါပဲ။

Posted in: က်န္းမာေရး